ABSTRACT
Objective: To compare intrathecal levobupivacaine and levobupivacaine-morphine for caesarean delivery according analgesic requirement, haemodynamic effects, "activity, pulse, grimace, appearance and respiration (APGAR)" scores, side effects and patients' satisfaction. Material and Methods: This study took place in Suleyman Demirel University,Department of Anesthesiology and Reanimation, Isparta, Turkey between October 2006-June 2007. The patients were randomly assigned into two groups of 15 patients group L received levobupivacaine 10 mg, group LM levobupivacaine 10 mg + 0.01 mg morphine. Lumbar puncture was performed at the L3-L4 interspace Sensory block level was evaluated with bilateral pinprick test and motor block by Bromage scale. Anesthesia induction to delivery time, skin incision to delivery time, time and duration of surgery were recorded. Apgar scores were recorded at 1st, and 5th min. Postoperative occurrence of maternal side-effects such as nausea, vomiting, pruritus, or respiratory depression were recorded. The time to the first postoperative request for an analgesic was also recorded. Statistical analysis was performed by using non-parametric Mann Whitney U, Chi square tests and p value < 0.05 was considered to be significant. Results: Demographical data were similar in both groups. Time to maximum bromage (Bromage score 3) and maximum sensory block level were similar. There was a significant difference between the two groups for the time to first analgesic request. Six patients in group LM didn't require any analgesic. Conclusion: Morphine-levobupivacaine combination provided longer duration of postoperative analgesia in caesarean section eventhough there were not significant differences between the groups according side effects, patients' satisfaction and APGAR scores when compared with levobupivacaine.

ÖZET
Amaç: Bu çalışmada, sezaryen uygulamalarında intratekal levobupivakain ve levobupivakain-morfinin analjezik ihtiyacı, hemodinamik etkiler, "activity, pulse, grimace, appearance and respiration (APGAR)" skorları ve hasta memnuniyetine göre karşılaştırılması amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Bu çalışma Süleyman Demirel Üniversitesi, Anesteziyoloji ve Reanimasyon Anabilim Dalında, Isparta, Türkiye'de Ekim 2006-Haziran 2007 tarihleri arasında yapıldı. Hastalar randomize olarak 15'er kişilik iki gruba ayrıldı. Grup L'ye 10 mg levobupivakain, grup LM'ye ise 10 mg levobupivakain + 0.01 mg morfin L3-L4 seviyeden spinal aralığa girilerek uygulandı. Duyu bloğu yüksekliği bilateral pinprick testi ve motor blok "Bromage" skala ile değerlendirildi. Anestezi indüksiyonu-doğum zamanı, cilt insizyonu-doğum zamanı ve cerrahi süre kaydedildi. Apgar skorları 1.ve 5. dakikalarda, postoperatif bulantı, kusma, kaşıntı ve solunum depresyonu gibi maternal yan etkiler de kaydedildi. Ayrıca postoperatif ilk analjezik gereksinim zamanı da kaydedildi. İstatistiksel analizler non-parametrik Mann Whitney U, ki-kare testleri kullanılarak yapıldı ve p< 0.05 anlamlı kabul edildi. Bulgular: Demografik veriler her iki grupta benzerdi. Maksimum Bromage ve maksimum duyu bloğu zamanları benzer bulundu. İlk analjezik ihtiyaç zamanında gruplar arasında anlamlı fark gözlendi. Grup LM'de altı hastanın analjezik ihtiyacı olmadı. Sonuç: Morfin-levobupivakain kombinasyonunda yan etki, hasta memnuniyeti ve APGAR skorları arasında istatistiksel olarak fark bulunmamasına rağmen, levobupivakain alan gruba göre daha uzun postoperatif analjezi süresi gözlendi.